احکام اسلامی
بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه احکام دین از اهمیّت خاصّى برخوردارند و در اسلام نسبت به فراگیرى آنها سفارش شده است. مسلمانان باید بر اساس تعالیم اسلامى فرصت مناسبى براى فراگرفتن مسائل دینى خود قرار داده، برنامههاى زندگى خود را طبق آموختههاى دینى در زمینههاى مختلف تنظیم کنند.
رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:
واى بر هر مسلمانى که در هر هفته، یک روز را براى شناخت امر دین خود و پرسش از آن قرار ندهد! علماى اسلام نیز در بیانات خود اهمیت فراگیرى احکام را خاطرنشان و برآن تأکید کردهاند: «مسائلى را که انسان غالبا" به آنها احتیاج دارد، واجب است یاد بگیرد» یا «فراگیرى حکم هر عملى که از مکلف صادر مىشود، واجب است خواه از عبادات و یا از امور عادى باشد». و دستورهاى عملى اسلام در تمام ابعاد زندگی اعم از عبادى،اقتصادى، اجتماعى، سیاسى و ... را احکام گویند.در تقلید نیز فرقى بین احکام عبادى و غیرعبادى وجود ندارد؛یعنى بر غیرمجتهد که نمىتواند احتیاط کند، واجب است در همه این مسائل، از مجتهد جامع الشرایط تقلید کند.
امام باقر علیه السلام مىفرماید:
«لَو اتیتُ بِشابٍّ مِنْ شَبابِ الشّیعَةِ لا یَتَفَقَّهُ لَأَدَّبْتُهُ» اگر یکى از جوانان شیعه را نزدم بیاورند که تفقّه نمىکند، او را تأدیب مىکنم!
امام کاظم علیه السلام نیز مىفرماید:
«لَوْ وَجَدْتُ شابًّا مِنْ شُبَّانِ الشّیعَةِ لا یَتَفَقَّهُ لَضَرَبْتُهُ عِشْروُنَ سَوْطاً» اگر یکى از جوانان شیعه را بیابم که دانشهاى ضرورى دین را نمىآموزد، بیست ضربه تازیانه به او مىزنم! قلمرو احکام دین، کلیه دستورهاى عملى اسلام را در برمىگیرد؛ و به تعبیر امامخمینى (ره): «هیچ موضوع حیاتى نیست که اسلام، تکلیفى براى آن مقرر نداشته و حکمى درباره آن نداده باشد.» ابتداى ورود به فراگیرى احکام براى افراد غیرمجتهد، «تقلید» مىباشد. لذا نخست به بررسى تقلید در احکام مىپردازیم.
تقلید در احکام، عمل کردن به دستور مجتهد است. همچنین به مجتهدى که انسان از او تقلید مىکند، «مرجع تقلید» مىگویند.
منبع: احکام اسلامى
نویسنده: جمعی از نویسندگان